شناسایی ژن های پا کوتاهی حساس و غیر حساس به جیبرلیک اسید با استفاده از لاین های منتخب جایگزین در گندم

به منظور تشخیص ژن های پاکوتاهی حساس و غیرحساس به جیبرلیک اسید آزمایشی به صورت کرت خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در پاییز 91 به اجرا درآمد. مواد ژنتیکی این مطالعه شامل لاین های جایگزین کروموزومی کاندید شامل لاین های 4a، 4b، 4d، 2dو 7b از دو سری لاین جایگزین مشتمل بر لاین های جایگزین کروموزوم های رقم تایمستین در زمینه ی چاینزاسپرینگ و لاین های جایگزین کروموزومی از رقم رداجیبشین در زمینه ی ژنتیکی چاینزاسپرینگ به همراه والدین آنها (رقم های چاینزاسپرینگ و تایمستین) بودند. اعمال تیمار جیبرلیک اسید در دو مرحله ی سه برگی و ابتدای پنجه زنی انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر ژنوتیپ برای اکثر صفات به جز عملکرد بیولوژیک، وزن صد دانه، عملکرد دانه در بوته، وزن خشک کاه و کلش و وزن خشک ریشه معنی دار شد. که دلالت بر وجود تنوع ژنتیکی و امکان تعیین کروموزوم های حامل ژن های موثر بر صفات مورد مطالعه می باشد. اثر عمومی ga که با استفاده از آزمون t-test انجام شد نشان داد که این اثر عمومی تنها برای ارتفاع، وزن صد دانه و وزن ریشه معنی دار است. برای سایر صفات غیرمعنی دار بود. همچنین مشخص شد که ga ارتفاع را افزایش ولی وزن صد دانه و وزن ریشه را کاهش می دهد. نتایج مقایسه میانگین بین لاین جایگزین و والد گیرنده نشان داد که کاهش ارتفاع تنها برای لاین جایگزین re-2d معنی دار بوده است و این نتیجه نشان می دهد کروموزوم 2d حاوی ژن های پاکوتاهی و غیرحساس به ga می باشد. علاوه بر آن نتایج مقایسه میانگین بین دو سری لاین جایگزین نشان داد که تنها تفاوت بین کروموزوم 2d رقم های رداجیبشین و تایمستین برای کاهش ارتفاع معنی دار است. نتایج تجزیه همبستگی نشان داد که تنها بین ارتفاع و طول میانگره همبستگی مثبت و معنی دار وجود دارد و طول میانگره و تعداد گره 97 درصد از تنوع برای ارتفاع را توجیه می کنند.